Het Kerelslied

Het Kerelslied Lied 85 in het zogenoemde Gruuthuse-handschrift is bekend als het Kerelslied. Het is een scheldlied op de boerenstand (Middelnederlands kerel = boer).

Uitgevoerd door Camerata Trajectina
Wi willen van den kerels zinghen!
Si sijn van quader aert,
Si willen de ruters dwinghen,
Si draghen enen langhen baert.
Haer cleedren die zijn al ontnait.
Een hoedekijn up haer hooft ghecapt,
Tcaproen staet al verdrayt.
Haer cousen ende haer scoen ghelapt.
Wronglen, wey, broot ende caes,
Dat heit hi al den dach.
Daer omme es de kerel so daes:
Hi etes meer dan hijs mach.

Henen groten rucghinen cant
Es arde wel sijn ghevouch.
Dien neimt hi in sijn hant,
Als hi wil gaen ter plouch.
Dan comt tot hem sijn wijf, de vule,
Spinnende met enen rocke,
Een sleter omtrent haer mule,
Ende gaet sijn scuetle brocken.
Wronglen, wey, broot ende caes,
Dat heit hi al den dach.
Daer omme es de kerel so daes:
Hi etes meer dan hijs mach.

Ter kermesse wille hi gaen,
Hem dinct datti es een grave.
Daer wilhijt al omme slaen
Met sinen verroesten stave.
Dan gaet hi drincken van den wine.
Stappans es hi versmoort.
Dan es al de werelt zine,
Stede, lant ende poort.
Wronglen, wey, broot ende caes,
Dat heit hi al den dach.
Daer omme es de kerel so daes:
Hi etes meer dan hijs mach.

Met eenen zeeuschen knive
So gaet hi duer sijn tassche.
Hi comt tote zinen wive,
Al vul brinct hi sine flassche.
Dan gheift soe hem vele quader vlouke,
Als haer de kerel ghenaect.
Dan gheift hi haer een stic van den lijfcouke,
Dan es de pays ghemaect.
Wronglen, wey, broot ende caes,
Dat heit hi al den dach.
Daer omme es de kerel so daes:
Hi etes meer dan hijs mach.

Dan comt de grote cornemuse
Ende pijpt hem turelurereleruut.
Ay, hoor van desen abuze!
Dan maecsi groot gheluut,
Dan sprincsi alle al over hoop,
Dan waecht haer langhe baert.
Si maken groot gheloop,
God gheve hem quade vaert!
Wronglen, wey, broot ende caes,
Dat heit hi al den dach.
Daer omme es de kerel so daes:
Hi etes meer dan hijs mach.

Wi willen de kerels doen greinsen,
Al dravende over tvelt.
Hets al quaet dat zi peinsen.
Ic weetze wel bestelt:
Me salze slepen ende hanghen,
Haer baert es alte lanc.
Sine connens niet ontganghen,
Sine dochten niet sonder bedwanc.
Wronglen, wey, broot ende caes,
Dat heit hi al den dach.
Daer omme es de kerel so daes:
Hi etes meer dan hijs mach.
Wij willen zingen over de boeren!
Ze zijn gemeen van aard,
ze willen de soldaten onderdrukken
en dragen lange baarden.
Hun kleding valt uit elkaar [van ouderdom],
op hun hoofd hebben ze een hoedje
en hun kap staat helemaal scheef.
Hun broek en hun schoenen zijn versteld met lappen.
Wrongel, wei, brood en kaas
dat eet hij de hele dag.
Daarom is een boer zo’n sukkel,
hij eet er meer van dan hij op kan.

Een grote homp roggebrood
is wat hij lekker vindt.
Die heeft hij in zijn hand
als hij wil gaan ploegen.
Dan komt zijn smerige vrouw naar hem toe,
al spinnend met haar spinrokken
en met een oude lap voor haar smoelwerk,
om het brood in zijn schotel te verbrokkelen.
Wrongel, wei, brood en kaas
dat eet hij de hele dag.
Daarom is een boer zo’n sukkel,
hij eet er meer van dan hij op kan.

Dan wil hij naar de kermis,
hij beeldt zich in dat hij een graaf is.
Daar wil hij de hele boel kort en klein slaan
met zijn verroeste knots.
Dan begint hij wijn te drinken
en al gauw is hij stomdronken.
Dan is de hele wereld van hem:
boerderijen, land en stad.
Wrongel, wei, brood en kaas
dat eet hij de hele dag.
Daarom is een boer zo’n sukkel,
hij eet er meer van dan hij op kan.

Een zeemansmes steekt hij
dwars door zijn buidel.
Dan gaat hij op zijn vrouw af
met zijn overvolle ‘fles’.
Die scheldt hem helemaal verrot
als hij bij haar in de buurt komt.
Dan geeft hij haar een stuk peperkoek [een flinke beurt]
en dan is de vrede weer gesloten.
Wrongel, wei, brood en kaas
dat eet hij de hele dag.
Daarom is een boer zo’n sukkel,
hij eet er meer van dan hij op kan.

Dan komt de grote doedelzak
die hen naar buiten tureluurt.
Ach, hoor toch wat een vreemd gedoe!
Dan maken ze een hoop herrie
en hossen ze door elkaar,
met wapperende baarden.
Ze maken er een puinhoop van,
moge God het slecht laten aflopen!
Wrongel, wei, brood en kaas
dat eet hij de hele dag.
Daarom is een boer zo’n sukkel,
hij eet er meer van dan hij op kan.

We zullen die boeren laten grimlachen,
als ze [opgejaagd] over het veld draven.
Ze hebben alleen maar kwaad in de zin.
Ik weet het goed met ze gemaakt:
ze moeten weggesleept en opgehangen worden,
want hun baard is veel te lang.
Er is geen ontkomen aan,
ze willen niet deugen zonder dwang.
Wrongel, wei, brood en kaas
dat eet hij de hele dag.
Daarom is een boer zo’n sukkel,
hij eet er meer van dan hij op kan.